Dr. Özgün İyigün koruyucu sağlık hizmetlerinin, sağlığın korunması için verilen hizmet ve planlamalar olduğunu ve primer koruma, sekonder koruma, tersiyer koruma olmak üzere üç bölümde incelendiğini belirtti.
Medicana Ataşehir Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Özgün İyigün, koruyucu sağlık hizmetleri hakkında açıklamalarda bulundu. Dr. Özgün İyigün koruyucu sağlık hizmetlerinin, sağlığın korunması için verilen hizmet ve planlamalar olduğunu ve primer koruma, sekonder koruma, tersiyer koruma olmak üzere üç bölümde incelendiğini belirtti.
Dr. Özgün İyigün, sözlerine şöyle devam etti: "Primer korunma: Sağlığı geliştirmek, korumak için yapılan işlem ve önerilerdir. Hastalıkların önlenmesine önemli katkı sağlar. Örneğin aşılama, dengeli ve sağlıklı beslenme, çevrenin zararlı atık ile kaynaklardan temizlenerek, insana zarar vermesi engellenerek bedenen, ruhen iyilik halinin korunması için gerekli tüm önlemlerin alınması durumudur. Seconder koruma: Hastalıkların ortaya çıkma ihtimaline karşı, hastalık belirtileri ortaya çıkmadan önce veya bu belirtilerin hafif olduğu dönemde erken tanı ve tedavinin yapılabilmesi için planlanan hizmetlerdir. Tersiyer koruma: Hastalık oluşma halinde hastalığa bağlı gelişecek engellilik durumunun ve kalıcı hasarların en az düzeye indirilmesi ve kişinin yaşam kalitesinin artırılması için gerekli önlemlerin alınmasıdır. Hastalıkların erken teşhisinde sekonder korunma önem kazanmaktadır. Sağlık sorunu olmayan kişilerin; yaş, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin de dikkate alınarak, olası hastalıklarının erken tanısını ve önlem alınmasını amaçlayan Check-up (sağlık taraması) programlarının yönetimi ile tedavi düzenlenmesi iç hastalıkları bölümünce yürütülmektedir. Bilinen diyabet, hipertansiyon gibi kronik hastalıklara sahip olan hastalarda beyin, kalp, böbrek gibi hayati organ hasarlarının değerlendirilmesinde (yani tersiyer korunmada) yine iç hastalıkları uzmanlığı önem taşımaktadır.
"Yılda bir kez muayene"
Erişkin yaşlardan itibaren, herhangi bir şikayet olmasa bile yılda bir kez dahiliye poliklinik muayenesi ve gerekli görülen kan tetkikleri ile sağlık taramalarının yapılması gerektiğini söyleyen Dr. İyigün, "Yıllık taramalar önceki tetkikler ile kıyaslanarak, değişiklikler ve hastalık riski değerlendirilmelidir" dedi.Dr. İyigün, hastalıkların ne kadar erken dönemde teşhis edilirse tedavilerinin de o kadar kolay, başarılı ve ekonomik olduğunu, hastalıklar oluştuktan sonra tedavinin çok daha pahalı olduğu gibi, sağlığın kaybedilmesi durumunun ise telafi edilemediğini vurguladı.
"İç hastalıkları hekimliğinin erken teşhiste önemi, hastaların planlama ve takibi"
Dr. İyigün, "Koroner arter hastalığı, hipertansiyon, diyabet, pek çok kanser hastalığının erken teşhisinde önemlidir. Poliklinik başvurularında hastalar öncelikle yaş, cinsiyet, genetik faktörler, aile öyküsü, çevresel faktörler (iş, yaşam tarzı), sigara, alkol tüketimi yönünden analiz edildikten sonra fiziki muayeneleri yapılmaktadır. Sonrasında laboratuvar testleri planlanmaktadır, bu laboratuvar testleri; kan şekeri, böbrek ve karaciğer fonksiyon testleri, kolesterol değerleri, vitamin eksikliklerinin değerlendirmesi için bazı vitamin düzeyleri (B12 vitamini, folik asit, D vitamini), mineral düzeyleri, tiroid fonksiyon testlerini içermektedir. Fizik muayene bulgularına göre, görüntüleme yöntemlerinden de yardım alınmaktadır. Yılda bir kez tüm batın USG, akciğer grafisi planlanmaktadır. Kadınlarda 40 yaş üzeri meme USG-Mamografi, erkeklerde 50 yaş üzeri prostat değerlendirilmesi, 50 yaş üzeri kadın ve erkeklerde dışkıda gizli kan taraması, gastroskopi-kolonoskopi planlanması için ilgili bölümlere yönlendirilme sağlanmaktadır. Ailesinde tansiyon hastalığı olan bireyler, tansiyon takibi açısından bilinçlendirilmektedir" ifadelerini kullandı.
"Check-Up tedavisi zor hastalıkların erken tedavisi için önemli"
Dr. Özgün İyigün, erişkin yaştaki kişilere yılda bir kez uygulanan check-up programları ile ileri evrelerde tedavisi zorlaşan hastalıkların erken teşhisinin sağlanmış olacağını ve erken tedaviye başlanarak sakatlıkların ve diğer olumsuz durumların oluşmasının engellenmiş olacağının altını çizdi.
