Makina Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Doç. Dr. İbrahim Atmaca, pandemi döneminde karayolu toplu taşıma araçlarında yolcu sayılarının yeniden belirlenmesi için çalışma yapılması gerektiğini söyledi. Atmaca: "Bu uygulamanın sorunsuz gerçekleşebilmesi için çalışma saatlerinin kademeli mesai ile daha geniş bir zamana yayılması ile şehir içi toplu taşıma araçlarında 1 metre fiziksel mesafeyi bozan yığılmalar önlenebilir” dedi.
Başkan Atmaca, bu dönemde araçta mutlaka bir pandemi taşıyıcısı olabileceği varsayılarak hareket edilmesi gerektiğinin altını çizerek, ‘Pandemi olağanüstü bir durumdur ve olağan şartlarda farklı önlemler gerektirir. Bu nedenle araçlarda, mutlaka bir pandemi taşıyıcısı olabileceği varsayılmalıdır. Sürücüler için en uygun, yolcular için ise asgari konfor şartları sağlanmalıdır. Sürücü ve mürettebatın sağlıklı olduğundan emin olunmalı, aksi takdirde trafiğe çıkarılmamalıdır. Önerdiğimiz bu önlemler kısa vadede acil alınması gereken önlemler olup, orta ve uzun vadede bazı sistemlerin yapısında köklü değişiklikler yapılması (karbon ve HEPA filtre takılması vb) düşünülecek olursa, mutlaka araç üreticileri ile işbirliği yapılmalıdır” dedi.
Araç içi sıcaklığı
Başkan Atmaca, araç içi sıcaklığının şehir içi otobüslerde 26-28ºC, şehirler arası otobüslerde 24-26ºC olarak ayarlanması gerektiğini ifade ederek, “İklimlendirme sisteminin zorunlu olmadıkça kullanılmaması, taze havanın doğal yollarla (pencere, açılır tavan penceresi, duraklarda kapı açılması vb.) araç içine alınması sağlanmalıdır. İklimlendirme sisteminin mümkün olduğunca fazla dış hava ile çalıştırılması için teknik önlemler alınmalıdır. Çok önemli olan maskeyi yolcuların rahatsız olmadan sürekli olarak takabilmeleri için termal konfor sağlanmalıdır. Bu amaçla araç içi sıcaklığının şehir içi otobüslerde 26-28ºC, şehirler arası otobüslerde 24-26ºC olarak ayarlanması gerekmektedir” diye konuştu.
Araçlar sık sık denetlenmeli
Havalandırma ve iklimlendirme sistemlerinin bakım ve dezenfektasyonunun daha sık yapılması gerektiğini aktaran Başkan Atmaca, “Araç içi ortam ve yüzey dezenfektasyonunun gerçekleştirilmesi için yerel yönetimlerin koordinasyonunda ilgili kurallar belirlenmeli, bu işlem eğitimli ve yetkilendirilmiş uzman ekipler tarafından uygulanmalı, ileriye yönelik olarak bu işlemlerin otomatik ve akıllı uygulamaları geliştirilmelidir. Merkezi bir yazılım geliştirilerek hangi araca ne işlem yapıldığının, uygulamaların daha kolay denetlenmesi ve izlenmesi sağlanmalıdır. Pandemiye karşı mücadelede alınan önlemlerin etkinliği için ulaşımla ilgili tüm birim çalışanlarına (servis elemanları, şoförler, denetim ekibi vb.) eğitim verilmelidir” ifadelerini kullandı.
Araç sürücüsü kendi güvenliği için mutlaka maske kullanmalı
Şehir içi otobüs sürücüsünün Pandemiye karşı korunması için, güvenli ve ergonomik sürüş pozisyonu bozulmadan, bir bölme ile yolcu kabininden ayrılması gerektiğini ve bu alandaki sıcaklığın konfor sıcaklığını (26-28ºC) geçmemesinin sağlanması gerektiğini belirten Doç. Dr. İbrahim Atmaca, “Sürücü bölme içerisinde kalacağından sürüş güvenliği açısından maske kullanımı zorunlu olmamalıdır. Tüm otobüs sürücülerinin çalışma ve dinlenme süreleri yeni şartlara göre düzenlenmeli, şehirlerarası otobüs sürücülerinin daha sık molalarla hem dinlenmeleri hem de otobüsün kapıları açılarak temiz havayla havalanması sağlanmalıdır” dedi.
Filtrelerin temizliği günlük yapılmalı
MMO Antalya Şube Başkanı Doç. Dr. İbrahim Atmaca, araç içi havalandırma ve iklimlendirme sisteminin fabrika çıkış ayarlarında olması gerektiğini ve araç üreticisinin bilgisi ve onayı olmadan bu sistemlerde değişiklik (tadilat) yapılmaması gerektiğinin altını çizerek, “Bu sistemlerin bakım ve onarımları sadece yetkili teknik servis ve/veya eğitim almış uzman teknik elemanlar tarafından yapılmış olmadır. Bu sistemlerle ilgili donanımların üretici tavsiyesi ve fabrika tarafından belirlenmiş teknik özelliklere göre ayarlanması ve kullanılması sağlanmalıdır. Pandemi süreci için önerilen yeni ayarların (sıcaklık ayarı, iç sirkülasyonun kapatılması, temiz havanın artırılması vs) Elektronik Kontrol Ünitesine işlenmesi teknik olarak mümkünse Yetkili Servis tarafından yapılması ve yapılan değişikliklerin kayıt altına alınması sağlanmalıdır. Bu sistemlerde kullanılan tüm filtreler, orijinal yedek parça olmalı ve bu denetlenmelidir. Her gün sonunda filtreler tekniğine uygun temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Araç içindeki havayı temizleyen iç Filtreler araç üreticisinin tavsiyelerinden daha sık değiştirilmelidir. Pandemi sürecinde şehirler arası ve turizm araçlarında her 45 günde bir, şehir içi toplu taşıma araçlarında her 30 günde bir iç filtre değişimi yapılmalıdır” uyarılarında bulundu.
Araç içi yolcu sayıları yeniden belirlenmeli
Yolcu sayıları ile ilgili de değerlendirmelerde bulunan Başkan Atmaca, “Pandeminin yayılmasını engelleyici önlem olarak araçlara daha az yolcu alınması amacıyla metrekare başına yolcu sayısı yeniden belirlenmelidir. Şehir içi toplu taşıma araçlarında en az 1 metre fiziksel mesafenin sağlanması kabulüyle ‘Oturan Yolcu Sayısı : Kapasite değeri / 2, Ayakta Yolcu Sayısı : Kapasite değeri / 8’ formülleriyle hesaplama yapılması Odamızın önerisidir” diye konuştu.
Bu uygulamanın sorunsuz gerçekleştirilmesi için kademeli mesai sistemi devreye alınması gerektiğinin altını çizen Başkan Atmaca, “Çalışma saatlerinin kademeli mesai ile daha geniş bir zamana yayılmasıyla şehir içi toplu taşıma araçlarında 1m fiziksel mesafeyi bozan yığılmalar önlenebilir” şeklinde konuştu.