Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalo Hmidti ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalo Hmidti, başbaşa ve heyetlerarası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı için kameraların karşına geçti.
“Geçiş sürecini başarıyla idame ettiren Egemenlik Konseyi ile hükümeti samimiyetle destekliyoruz”
İki ülke arasında geniş işbirliği imkânlarını değerlendirerek mevcut ortak mekanizmaları daha etkili şekilde işletmek konusundaki kararlılığı teyit ettiklerini belirten Fuat Oktay, “Sudan, tarihe dayanan dostluk ve kardeşlik ilişkilerimizin bulunduğu bir ülkedir. Geçtiğimiz ay Nijer’de Sayın Dagalo ile yaptığımız görüşmede ikili ilişkilerimizi kapsamlı şekilde ele almıştık. Bugünkü buluşmamızı, önümüzdeki dönemdeki işbirliğimiz için önemli bir fırsat ve başlangıç olarak görüyoruz. Sudan, 2019 Ağustos ayından bu yana önemli bir geçiş sürecindedir. Geçiş sürecini başarıyla idame ettiren Egemenlik Konseyi ile hükümeti samimiyetle destekliyoruz. Ayrıca, ABD’nin Sudan’ı terörizmi destekleyen ülkeler listesinden çıkarma kararını, geç atılmış ama doğru yönde atılmış bir adım olarak değerlendiriyoruz. Sudan’ın haksız yere senelerce maruz kaldığı mali ve iktisadi yaptırımlar ve kısıtlamaların son dönemde peyderpey kaldırılmasından da memnuniyet duyuyoruz. Biz Sudan’ı vekâlet savaşlarının ortasında, potansiyelini gerçekleştiremeyen bir ülke olarak değil, zengin kaynaklarını en iyi şekilde değerlendiren, tarihine yakışır şekilde güçlenmiş ve kendi ayakları üzerinde sapasağlam dururken görmek istiyoruz. Stratejik öneme haiz Afrika Boynuzu bölgesinde barış ve istikrara tehdit oluşturan mevcut ihtilafların diyalog ve uzlaşıyla çözülmesini samimiyetle arzu ediyoruz. Bölgenin önemli bir ülkesi olan Sudan ile komşusu Etiyopya arasındaki El Faşaga ihtilafına da bu açıdan yaklaşıyoruz. Dost iki ülke arasındaki bu ihtilafın barışçıl yollarla çözümü için arabuluculuk yapmaya hazır olduğumuzu bir kez daha teyit ediyoruz. Tüm Afrika Boynuzu bölgesi ülkelerinde büyükelçiliği bulunan, birçok kurum ve STK’larıyla insani ve kalkınma yardımlarını ara vermeden sürdüren Türkiye, bölgenin istikrar ve refahının arttırılması yönündeki gayretlerine azimle devam edecektir. Afrika kıtasındaki stratejik ortağımız olan Sudan ile siyasi, ticari, ekonomik ve kültürel ilişkilerimizin istikrarı ve sürdürülebilirliği olmazsa olmazımızdır” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde hem bölge refahına katkı sağlamak hem de dost ve kardeş ülke Sudan’ın kalkınmasına kazan kazan anlayışıyla değer katmak için gayretlerini sürdüreceklerini belirten Fuat Oktay, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretlerinde yapılan anlaşmalar ve oluşturulan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi ile Türkiye-Sudan ilişkilerinin yapısının stratejik anlamda kapsamlı ve sağlam bir zemine oturtulduğunu kaydetti. 2018 yılında yapılan “15. Dönem Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı”nda somut kararlar alarak ulaştırmadan tarıma, finanstan enerjiye ve eğitimden kültür-turizme kadar geniş bir dizi eylemin uygulamaya geçirildiğini hatırlatan Oktay, “Sudan’da yaşanan geçiş dönemi ve Covid salgınına rağmen hedeflerimiz yönünde mesafe kat etmiş durumdayız. 3 Nisan’da Nijer’de Başkan Yardımcısı Sayın Dagalo ile bir görüşmemiz olmuştu. Bugünkü görüşmemizde de önceden varılan mutabakatlar çerçevesinde işbirliğimizi ve ilişkilerimizi güçlü şekilde devam ettirme konusunda mutabakata vardık. Afrika kıtasındaki başlıca işbirliği partnerlerimizden olan Sudan ile ticaret hacmimiz 2019 yılında 398 milyon Amerikan dolarını, 2020 yılında ise 481 milyon Amerikan dolarını aşmıştır. 2018 yılında imzalamış olduğumuz Türkiye-Sudan Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle ikili ticaretimizin çok daha yüksek seviyelere taşınacağına inanıyoruz. Bu anlaşmayla Sudan’ın Türkiye’ye ihraç ettiği bütün ürünlerde gerek tarife indirimi gerekse kotalar yoluyla açılımlar sağlıyor olacağız. Türkiye, mevcut Serbest Ticaret Anlaşmalarının çoğunda sağlamadığı tarım ürünleri için pazar açılımını kardeş Sudan’a sağlamaktadır. Bu, Sudan’ın geçiş sürecinin ardından iç pazarını dünyaya açmasına da imkân verecektir. Sudan ile bir taraftan daha önce karar verilmiş eylemlerin ilerlemesini sağlayacak, bir taraftan da eklenecek yeni eylemler için titizlikle çalışacağız. İkili tarımsal işbirliği, demiryolu işbirliği, maden, petrol ve elektrik sektörlerinde işbirlikleri, kültür alanında ortak bir platform geliştirilmesi ile bilim, sanayi ve teknoloji işbirliği önümüzdeki dönemde hızlandırmaya karar verdiğimiz stratejik eylemlerin başında gelmektedir. İşbirliği hedeflerimizin hepsine kapsamlı bir “Türkiye-Sudan Eylem Planı” çerçevesinde devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
İki ülke arasında sağlık alanındaki işbirliğine ayrıca değinen Oktay, “Ülkemizin destekleriyle yapılan ve işletilen Darfur’daki Nyala-Türkiye Sudan Eğitim ve Araştırma Hastanesi bugüne kadar binlerce Sudanlı kardeşimize şifa olmuş, kovid salgını döneminde daha da önemli hale gelmiştir. Salgınla mücadelede de Sudan’ın yanında olarak Sağlık Bakanlığımız, Türk Kızılay’ı, TİKA ve Türk STK’larımız aracılığıyla en kritik sağlık malzemelerini ve solunum cihazlarını Sudan’a ulaştırmıştık. Sudan Merowe Hastanesinin Sağlık Bakanlığımızca işletilmesi, sağlık çalışanlarına eğitim verilmesi ve sağlık malzemesi destekleri gibi çalışmalarla sağlık alanında Sudan’ın yanında olmayı sürdüreceğiz. Önümüzdeki dönemde gerçekleştireceğimiz yoğun temaslarla ilişkilerimizi güçlü bir şekilde devam ettirme yönünde ortak bir irade olduğunu bugün tekrar görmüş olduk. Sayın Cumhurbaşkanımız, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Sayın Abdelfettah Burhan ile 1 Nisan tarihinde bir telefon görüşmesi yapmışlar ve bu vesileyle Sayın Burhan’ı ülkemize davet etmişlerdi. Sayın Burhan’ı en yakın tarihte ülkemizde ağırlamaktan memnuniyet duyacağız. Sayın Dagalo ve heyetinin ülkemize gerçekleştirdikleri ziyaret ve temasların Türkiye-Sudan işbirliğini yeni bir zirveye taşıyacağına inanıyorum. Ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin en kısa zamanda kardeşlik ilişkimizi yansıtacak seviyelere ulaşmasını temenni ediyorum” açıklamasında bulundu.
“Türkiye her alanda yanımızda oldu”
Verimli şekilde ikili ve heyetlerarası görüşmeler yaptıklarını belirten Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalo Hmidti, “Sudan istisnai bir dönemden geçmektedir. Özellikle ekonomik bağlamda zorluklar bulunmakta. Ancak, bu zorlu şartlara rağmen ülkemizde barışı tesis ettik. Var olan 8 silahlı harekete karşı başarılı olarak silahların sesini kesmeyi başardık. Sudan’ın yanında yer alan ülkelerin bir takım destekleri, bizim de gayretlerimizle ilerleme kaydettik. Bunun neticesinde Sudan teröre destek veren ülkeler listesinden çıkartıldı” dedi.
Sudan’da yatırım için gerekli her türlü ortamın bulunduğunu söyleyen Muhammed Hamdan Dagalo Hmidti, “Bizler Türkiye Hükümetine ve halkına her daim yanımızda bulundukları için, her platforma bizleri destekleri için, içinden geçtiğimiz zor dönemlerde ve krizlerde yanımızda yer aldıkları için özellikle teşekkür ediyorum. Türkiye her zaman Sudan’a büyük destek vermiştir. Eğitim alanında özellikle her düzeyde öğrencilerimize burslu eğitim olanağı sunmuştur. Sağlık alanında destekleri vardır ve tedavisi zor hastalarımızın tedavisi konusunda desteklerini göstermiştir. Her alanda işbirliğine açık bir ülke olarak yanımızda bulunmuşlardır. Bizler iki ülke arasında koordinasyonun ve işbirliğinin ortak çıkarlar doğrultusunda devam etme arzusundayız. Sudan ve Türkiye beraberce çok iş başarabilirler. Sudan artık dünyaya açılmış bir ülke konumundadır. Yabancı yatırımlara açık bir ülkedir. Türkiye’nin de bu yatırımlarda önemli rol oynamasını arzu etmekteyiz” diye konuştu.