Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, devraldıkları 2 milyar 247 milyon liralık borcun 880 milyon lirasını ödediklerini belirterek, "Bizim şu anda 1 milyar 367 milyon lira bir borç bakiyemiz var. Banka kredi borcu 979 bin 910 lira. Kalan emanetler kısmı dediğimiz 387 milyon liralık piyasa borcuyla beraber 1 milyar 367 milyon lira Büyükşehir Belediyesinin borç stoku var. Bankalar ve piyasalar” dedi.
Mersin Büyükşehir Belediye Meclisinin 2021 yılı Mayıs ayı toplantısının ikinci birleşimi, Belediye Başkanı Vahap Seçer başkanlığında Kongre ve Sergi Sarayında gerçekleştirildi. Toplantının önemli bir konusu 2020 Mali Yılı Mersin Büyükşehir Belediyesi kesin hesabı değerlendirmesi oldu.
“Bankalar ve piyasalar olmak üzere borç stoku 1 milyar 367 milyon lira”
Yaptığı sunumda Büyükşehir Belediyesinin hangi noktada olduğunu, gelir-gider durumlarını detaylıca açıklayan Seçer, “Bizim şu anda 1 milyar 367 milyon lira bir borç bakiyemiz var. Banka kredi borç bakiyesi. Banka kredi borcu 979 bin 910 lira. Kalan emanetler kısmı dediğimiz 387 milyon liralık piyasa borcuyla beraber 1 milyar 367 milyon lira borç stoku var. Bankalar ve piyasalar. Biz bunları nereden getirdik? 2 milyar 247 milyon liralardan yaklaşık 880 milyon lira azaltarak 1 milyar 367 milyon seviyelerine getirdik. Alacak verecek tablomuz bu” ifadelerini kullandı.
“Bizi yoran geriden gelen yüksek faiz oranlarıyla yapılan borçlanmalar”
Geçmişten kaynaklı çok ciddi bir finans yükü ile karşı karşıya olduklarını, bu konuda açmaza girdiklerini vurgulayan Seçer, faize ödedikleri miktarlarla alt ve üstyapı ile sosyal hizmetlere çok daha fazla kaynak ayırabileceklerinin altını çizdi. Seçer, şunları söyledi:
“Biz göreve geldiğimizden 30 Nisan gününe kadar toplamda ödediğimiz 820 milyon TL, eski dönemden azalan borç miktarı, 820 milyon TL’nin 409 milyon 748 bin lirası banka kredilerinden kaynaklanan bizden önce alınan, bizden sonra 164 milyon lira bir borçlanma yapıldı onun faizi var. Onu ayrı tutuyorum, onu karıştırmayalım. Ödenen 820 milyon liranın yarısı anapara, yarısı faiz. Bu şu anlama geliyor; biz bu ödemelerin çoğunu faize ödüyoruz. 2 yılda 400 milyon lira gibi bir rakam, eğer makul bir seviye bir faiz miktarı olsaydı herhalde o parayla bu memlekete az önce şikayet edilen yolundan köprüsüne, sosyal hizmetlere kadar birçok konuda yaraya merhem olabilirdik. Demek ki bizi yoran geriden gelen yüksek faiz oranlarıyla yapılan borçlanmalar. Onun faiz ödemeleri. Bizim dönemde banka faizinden kaynaklı bir kuruş ödeme yok, bir kuruş anapara ödeme yok. Bizimki önümüzdeki günlerde başlıyor. Biz iki yıl ödemesiz kullandık; kredi borçlarımız iki yıl ödemesiz 164 milyon lira.”
2020 yılı kesin hesap özetinden bazı değerlendirmeler yapan Seçer, sözlerine şöyle devam etti: “Biz 2020 yılı gider bütçemizi 2 milyar 254 milyon lira olarak tahmin etmiştik. 250 milyon lira borçlanma miktarımızla bütçe dengesi açısından baktığımızda bu rakamın içerisinde. Gelir kalemine onu yazmıştık, gelirlerimiz olacak, 250 milyon borçlanacağız, 2 milyar 254 milyon liralık bir mali hizmet alımı ya da yatırımı yapacağız. Biz bunun 1 milyar 619 milyon lirasını gerçekleştirdik. Yani yüzde 71 oranında. 822 milyon lirası ödeneğini iptal ettik. Bunlar da şunlar; metro ihalesi 2021’e kaldı, o zaman iptal oldu ya da pandemi dolayısıyla ötelediğimiz ihaleler vardı, 2021 yılında çıktığımız. 348 milyon 753 bin liralık ödeneği ise taahhütle devam eden işlerden dolayı 2021 yılına devrettik. Yani aslında baktığınız zaman 2 milyar liralık gider bütçesinden biz bir gerçekleştirme oranına sahibiz. 2 milyar 250 milyon liraydı. 250 milyonluk kısmını borçlanma alamadığımız için tuttuk. 2 milyarlık kısmın tamamını biz gerçekleştirmiş olduk. 348 milyonu yalnız bu yılın hesaplarında görülmüyor, 2021 yılında görünecek. Gelirlerimize bakalım; hoş 2 milyar 254 milyon lira gider bütçesi yapıyorsunuz, geliriniz de o kadar olacak. O zaman dedik ki bunun 250 milyon lirasını borçlanırız. Geri kalanı da bizim temel gelirlerimiz belli. Genel bütçe gelirlerinden ayrılan pay, İller Bankası ve öz gelirlerimiz. Biz bu bütçe tahmininde de yılsonunda gelir bütçesinin 1 milyar 771 milyon liralık kısmını gerçekleştirmişiz ama net gelir üzerinden konuşulan, yani 2 milyar üzerinden. Biz 250 milyon borçlanma yapamadığımız için hiç katmayalım bunun içerisine. 2 milyarın 1 milyar 770 milyon lirası gerçekleşmiş oldu.”
“Vergi gelirlerinde özellikle ilan ve reklam vergisi 9 milyon 310 bin lira”
2020 yılı vergi gelirlerinin 40 milyon 240 bin lirayla 2019 yılına oranla yüzde 45 artış gösterdiğini belirten Seçer, “Vergi gelirlerinde özellikle ilan ve reklam vergisi 9 milyon 310 bin lira. 2019 yılına oranla yüzde 19 artış göstermiştir. Biz kimsenin pandemi olduğu için de tepesine çöküp bu tahsilatı yapmadık. Bir düzene koyduğumuz için biz bu çalışmaları 2019 yılından başlattık. 2020 yılında bu ödentiler gelmeye başladı. Pandemi dolayısıyla da geri adım attık. Bazı esnaf ödemedi, gecikti, affa uğradı vesaire oldu. Onları işin içinden ayrı tutuyoruz” diye konuştu.
“Otogarda çözülen sorun kasamıza gelir olarak yansıdı”
Tahsilatlarla ilgili oluşan düzene ilişkin olarak otogar örneğini veren Başkan Seçer, “Otogarda bir sorun çözüldü, o kasamıza gelir olarak yansıdı. Yine ecri misiller kiraya döndü. Birçok mülkümüz ecri misil olarak kullanılıyordu, bunları kiraya döndürdük. İşgalcileri kaldırdık, mülklerimizi, taşınmazlarımızı derledik, toparladık, buradaki artış sebebi tamamen odur. Yoksa biz biliyorsunuz 6 aylık kira almıyoruz şimdi, ilk 6 ay için, geçmiş dönemde ertelemeler yaptık Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kararıyla. Bazı kira gelirlerinde ötelemeye gittik, terkine gittik. Onlara rağmen bir artış gözlemleniyor ve ciddi bir artış” şeklinde konuştu.
“2020 yılı merkezi idare gelirleri tahminimizin altında”
2020 yılı bütçesinde İller Bankası ve Maliye Bakanlığı’ndan alınan pay tahminlerinin 1 milyar 650 milyon lira olduğunu belirten Başkan Seçer, “135 milyon lira eksik gerçekleşti. Özellikle geçtiğimiz yılın mayıs-haziran-temmuz ayları gelirlerimiz çok düşmüştü ve bu rakam da tahminimizin altında kaldı. 135 milyon lira yıl bazında bir rakama tekabül etti. Toplam gelirimiz 1 milyar 515 milyon lira” dedi.
“Personel giderlerinde 30 büyükşehir arasında dördüncü sıradayız”
Temsil ve tanıtma giderlerinde yüzde 11 oranında düşüş olduğunu belirten Seçer, personel giderleri sıralamasında 30 büyükşehir belediyesi arasında Mersin Büyükşehir Belediyesinin ilk 10’da olduğunu belirtti. Mersin Büyükşehir Belediyesinde yaklaşık bin 200 memur, 650 kadrolu işçi bulunduğunu kaydeden Seçer, “Dördüncü sıradayız. Memur ve kadrolu işçi. Diğer sürekli içsi statüsünde olanlar bu hesapların içinde değil. Bizim, kişi başına düşen personel giderimiz, yani nüfusa oranladığımız zaman 134 lira. Personel giderlerinin bütçe giderlerine oranı yüzde 15.52. Yine personel giderlerinin bütçe gelirlerine oranı yüzde 14.19. Biz sürekli işçi statüsünde olan çalışanlarımızın ücretlerini de buna dahil ettiğimiz zaman hem gelir bütçemizde hem gider bütçemizde ortalama olarak bizden aldığı pay yüzde 45” diye konuştu.
Sayıştay’ın 2020 yılı denetim raporundan alıntılar yaparak sözlerini sürdüren Başkan Seçer, “2020 yılında gelirler bir önceki yıla göre 350 milyon 846 bin TL’lik yani yüzde 24.71 artış göstermiştir. Bu Sayıştay bulgusu. Gelir artışımız 350 milyon 846 bin lira. Cari rakamlarla, bu sizi yanıltmasın. Aslında gelirler bir anlamda aynı” ifadelerine yer verdi.
“Sayıştay raporu diyor ki, ‘kardeşim bu adamlar 2020 yılında bu belediyeyi çok iyi yönetmiş’”
Rapordaki ifadeleri özetleyen Başkan Seçer, “Diyor ki herkesin anlayacağı dilde; ‘kardeşim bu adamlar 2020 yılında bu belediyeyi çok iyi yönetmiş. Bütçeyi çok iyi yapmış. Çok gerçekçi yapmış. İsrafı ortadan kaldırmış, tasarrufa gitmiş. Faize, borca düşmemiş. Kontrolü eline almış, gelirlerini mümkün olduğu seviyede yükseltmiş. Giderlerini azaltmış ve bütçe fazlası vermiş’" dedi.
“Siz o dönemde bana borçlanma verseydiniz, bu tefeci faizlerine son verecektik”
Başkan Seçer, şu anda yüksek faiz yükü altında olduklarını anlatarak, “O da meclisin suçudur. Bakın açık söylüyorum; siz o dönemde bana borçlanma verseydiniz, bu tefeci faizlerine biz son verecektik. Tefeci faizine ben faiz ödüyorum. 400 milyonu konuşuyoruz. El insaf. Ben iş bilirim. ’Siz bana borçlanma yetkisi verdiniz diye ben yarın gidip borç yükü altına girmeyeceğim. Emin olun, güvenin. Bana itimat edin. Ben düşük faizden borçlanayım hiç olmazsa şu yüksek faizi, giderleri durdurayım’ dedim. Dedim mi demedim mi bunu? Tutanaklarda var mı, yok mu?” diye konuştu.
“İddia ediyorum 2021 yılında gerçekleşme oranı yüzde 100’ün üzerinde olacak”
Bütçe ve yatırım oranlarına ilişkin de açıklamalar yapan Başkan Seçer, şöyle devam etti; "2019 yılında yatırım bütçemizin toplam bütçemize oranı yüzde 17. 203 milyona düşürdük dedim ya. 2020 yılında bu oranı yüzde 22’ye çıkarmışız. Çünkü bütçemiz sabit kalmış 2 milyar 250 milyon lira. Aynı tutmuşuz ama yatırımları artırmışız. Gelmişiz 2021 yılına. 2 milyar 695 milyon lira bütçe yapmışız. Bütçemiz artmış ama şu anda yatırım bütçesinin toplam bütçeye oranı kaç biliyor musunuz? Yüzde 29. Hem bütçem artmış hem de bütçem içerisindeki yatırım oranım artmış. İddia ediyorum. Allah nasip edecek. Allah sağlık verecek. Yine burada ben 2021 yılının rakamlarını açıklayacağım. Gerçekleşme oranı yüzde 100’ün üzerinde olacak."