Bütün dünyada etkileri devam eden COVID-19 pandemisinde salgına neden olan SARS-CoV-2’nin geçirdiği mutasyonlarla oluşan yeni varyantlar, farklı özellikleriyle öne çıkıyor. Bulaşıcılığı yüzde 70 oranında daha fazla olan İngiltere varyantının (B.1.17) son birkaç ay içerisinde KKTC’de ve Türkiye’de bulaşa neden olan baskın varyanta dönüşmesi bunun en önemli örneklerinden.
İngiltere Varyantı baskınlığını koruyor
Hollanda Erasmus Üniversitesi ile ortak yürütülen çalışmada 5 Eylül 2020 - 1 Mart 2021 tarihleri arasında saptanan 34 vakadan alınan örneklerle yapılan genom dizi analizi sonucunda, KKTC’de en az sekiz farklı SARS-CoV-2 varyantının bulunduğu ve farklı ülkelerden köken alan bu varyantların yapısal çeşitlilik gösterdiği belirlenmişti. Yakın Doğu Üniversitesi daha önce, Eylül-Aralık döneminde KKTC’de saptanan B.1.1.209 (Hollanda), B.1.1 (ABD), B.1.1.82 (Galler), B.1.1.162 (Avustralya) ve B.1 (İtalya) varyantlarının ülke içerisinde yerel bulaşa sebep olmadığını açıklamıştı. Aralık ortasından itibaren ise Birleşik Krallık kökenli üç farklı varyantın (B.1.1.29, B.1.258 ve B.1.1.7) yerel bulaşta etkin oldukları belirlendi.
Bu varyantlardan İngiliz varyantı olarak bilinen B.1.1.7 varyantının Şubat ayından itibaren yüzde 60-70 oranında baskınlığını halen koruduğunu, Şubat ayında pozitif saptanan ve dizi analizi gerçekleştirilen 18 vakanın tümünde İngiliz varyantının tespit edildiği açıklandı.
Güney Afrika, Brezilya ve Hindistan varyantları KKTC’de görülmedi
Son aylarda endişe kaynağı olan yeni SARS-CoV-2 varyantları da dünyada yayılmaya devam ediyor. Güney Afrika, Brezilya ve Hindistan varyantları olarak adlandırılan söz konusu varyantların en belirgin özelliği ise bazı aşılara karşı dirençli ve bulaş hızının yüksek olması. Yakın Doğu Üniversitesi’nin açıkladığı SARS-Cov-2 Genom Projesinin sonuçları bu varyantların KKTC’de saptanmadığını da ortaya koydu.
Genom analiz sonuçları Yakın Doğu Üniversitesi adıyla GISAID veri tabanında
Genom analiz sonuçları, GISAID girişimi olarak bilinen COVID-19 hastalığına neden olan SARS-CoV-2 hızlı veri paylaşım ağında Yakın Doğu Üniversitesi adıyla kayıtları yapılmış ve uluslararası arenada paylaşılmıştır. GISAID veri tabanında yaklaşık 1.6 milyon SARS-CoV-2 verisi bulunmaktadır.
Elde edilen sonuçlar, Yakın Doğu Üniversitesi COVID-19 PCR Tanı Laboratuvarında yürütülen varyant tayin çalışmalarını yüzde 100 hassasiyette sonuç verdiğini ve mutasyon tayini yapılan virüslerin sonuçlarının dizi analizi yöntemi ile doğrulandığını gösteriyor. Aynı zamanda önümüzdeki aydan itibaren Yakın Doğu Üniversitesi Genom Laboratuvarı’nın faaliyete geçmesi ve ülkede çok büyük bir açık olan dizi analizlerinin Kuzey Kıbrıs’ta yapılması hedeflenmektedir.