Mersin’de yaşayan Çerkesler, 21 Mayıs 1864’te Çarlık Rusyası tarafından yaklaşık 1,5 milyon Çerkes’in anavatanları Kafkasya’dan koparılarak sürgün edilmelerinin yıl dönümünde atalarını andı. Mersin Kafkas Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Güner Savrum, “Sürgünde 500 binden fazla Çerkes hayatını kaybetti. Rusya, sistemli bir şekilde yapılan bu soykırım ve sürgünü resmen tanımalı ve tarihsel haksızlıkların telafisi için ilk adımı atarak özür dilemelidir” dedi.
1864’te Çarlık Rusyası tarafından Çerkeslerin Kafkasya’dan sürgün edilmeleri, her yıl 21 Mayıs’ta anılıyor. Yaşananların soykırım olduğunu savunan Çerkesler, dünyanın bu acıyı tanımasını ve Rusya’dan da resmi bir özür bekliyor. Pandemi nedeniyle Çerkes sürgününün 157. yılında anma programı gerçekleştirilemezken, Mersin Kafkas Kültür ve Yardımlaşma Derneği atalarını yaptıkları açıklamayla andı.
“Sürgünde 500 bin Çerkes hayatını kaybetti”
Mersin Kafkas Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Güner Savrum, 21 Mayıs 1864’ün dünya tarihinin görmüş olduğu en büyük soykırım ve sürgünün tarihi olduğunu belirterek, “21 Mayıs, milyonlarca Çerkes’in anayurtlarından sökülüp dağıtılışı, yüz binlerce Çerkes’in sürgün yollarında kırılışı, Karadeniz’in soğuk ve karanlık sularına gömülüşleridir. 21 Mayıs soykırımdır, sürgündür” ifadelerini kullandı.
1763-1864 yılları arasında 101 yıl süren Rus-Kafkas Savaşları’nda 500 binden fazla Çerkes’in hayatını kaybettiğini belirten Savrum, Çerkeslerin mağlubiyetiyle sonuçlanan savaş sonrasında 21 Mayıs 1864 tarihinde Çarlık Rusyası’nın kolonyalist (sömürgeci) politikaları çerçevesinde yaklaşık 1,5 milyon Çerkes’in başta Osmanlı toprakları olmak üzere değişik ülkelere sürgün edildiğini kaydetti. Ancak sürgün sırasındaki yol şartları, salgın hastalıklar ve açlık gibi nedenlerden resmi olmayan rakamlara göre 500 bin Çerkes’in hayatını kaybettiğini aktaran Savrum, şöyle devam etti:
“Bugün, yaşanan tüm bu acılara ve dağılmışlığa karşın Çerkesler, varlıklarını ve kimliklerini koruyor, yaşatıyorlar. Üzerinde yaşadıkları tüm ülkeleri vatan bilip içeride hainlere, dışarıda düşmanlara karşı savunuyor, birlikte yaşadıkları halkları kardeş sayıp barış ve huzur içerisinde yaşıyorlar. Bu nedenle 21 Mayıslar direniştir, başkaldırıdır, diriliştir ve varoluş mücadelesidir.”
“Rusya özür dilemelidir”
Çerkeslerin taleplerini de dile getiren Savrum, “Dönemin Çarlık Rusyası’nın devamı olan Rusya Federasyonu, sistemli bir şekilde yapılan bu soykırım ve sürgünü resmen tanımalı ve tarihsel haksızlıkların telafisi için ilk adımı atarak özür dilemelidir. Anavatanlarından zorla koparılan Çerkeslerin çifte vatandaşlık ve geri dönüş haklarının önündeki engeller kaldırılarak, gerekli yasal düzenlemeleri yapmalıdır." dedi.