Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı (YTB), yurt dışındaki Türk vatandaşlarını hedef alan nefret suçları, ayrımcılık ve hak ihlallerine ilişkin raporlar yayımladı. Raporlara göre 2020 yılında Türk vatandaşlarını hedef alan 28 ülkede 389 saldırı gerçekleşirken, 19 ülkede de hak ve özgürlüklere dair 171 olumsuz düzenleme hayata geçirildi.
Son yıllarda özellikle Avrupa ülkelerindeki aşırı sağcı popülizmin etkisiyle, ırkçı ve İslam düşmanı saldırıların hem sayı hem de şiddet itibariyle kaygı verici boyutlara ulaştığı gözleniyor. Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları da bizzat bu artıştan önemli derecede etkileniyor. Vatandaşların canına kasteden, evlerine, araçlarına, işyerlerine yönelik saldırıların yanında camiler de aşırı sağ terörün açık hedefi oluyor. Öte yandan başta PKK terör örgütü olmak üzere, farklı terör odakların yaptıkları saldırılar da Türk diasporası açısından önemli bir güvenlik sorunu haline geliyor. Son dönemde de bu saldırılara Ermeni ırkçıların faaliyetleri ve tehditlerinin eklendiği görülüyor.
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) bu saldırılara ilişkin verileri her sene yıllık raporlar halinde uluslararası kamuoyuyla paylaşıyor. İngilizce, Almanca ve Fransızca’ya da çevrilen “Yurt Dışındaki Türk Vatandaşlarını Hedef Alan Saldırılar” başlıklı rapor, ilk olarak 2018 Mart’ında Sofya’daki Türkiye-AB Zirvesinde ilgili ülkelerle paylaşılmış olup, Alman Şansölyesi Angela Merkel’in Ocak 2020’deki ziyareti sırasında da Almanca çevirisiyle yine Alman heyetine iletildi. Raporlara göre 2018 yılında 174 saldırı geçekleşirken bu sayı 2019 yılında 253’e çıktı, son olarak ise 2020 yılında yaşanan artışla 389 olarak kayıtlara geçti.
Saldırılarda Almanya ilk sırada yer alıyor
Rapora göre saldırıların en çok yaşandığı ülkeler içinde Türklerin en yoğun nüfusa sahip olduğu Almanya bu konuda ilk sırada yer alıyor. Alman İçişleri Bakanlığı verilerine göre 2020 yılında her gün en az iki İslam düşmanı saldırı gerçekleşti. Bu İslam düşmanı saldırıların içinde de en az 205 saldırının doğrudan vatandaşları etkileyen saldırılar olduğu tespit edildi.
Buna göre 2020 yılında Türk vatandaşlarını hedef alan Almanya’da 205 saldırı gerçekleşirken, Fransa’da 40 saldırı, Avusturya’da 37 saldırı olmak üzere, toplam 28 ülkede 389 saldırı YTB tarafından kayıt altına alındı. Saldırı türlerine de bakıldığı zaman aşırı sağcı terör saldırıları 354 vaka ile ilk sırada olup PKK Terörü 14, Ermeni Irkçılığı 13, DEAŞ 6 ve Halk Cephesi 2 vaka ile raporda yer alıyor.
2020 yılında 36 kişi yaralandı 5 kişi de hayatını kaybetti
Rapora göre yurt dışındaki Türk vatandaşlarına yönelik aşırı sağcı terör saldırılarında 2019 yılında en az 20 kişi yaralanmış olup 6 kişinin de hayatını kaybettiği kayıtlara geçiyor. 2020 yılındaki saldırılarda ise 3’ü bıçaklanmak suretiyle en az 36 kişi yaralandı, 4’ü Hanau katliamında olmak üzere 5 kişi de hayatını kaybetti.
25 kundaklama olayı kayıtlara geçti
Kundaklama vakalarında ise yurt dışında 2019 yılındaki 14 olayda; Türklere ait 4 cami, 2 konut, 9 araç, 1 spor kulübü kundaklandı. 2020 yılında kaydedilen 25 kundaklama vakasında ise 13 işletme, 5 cami, 5 konut, 1 okul, 1 dernek ve 11 araç hedef alındı.
Asılsız bomba ihbarlarıyla camilerde ibadetler kesintiye uğratılıyor
Fiziki olarak yapılan saldırıların yanında Türk vatandaşlarına yönelik nefret söylemleri de raporda dikkat çekiyor. İslam düşmanlığı, ırkçı tehdit, hakaret içeren mektup, taciz ve özellikle Cuma namazlarından önce camilere gelen asılsız bomba ihbarları bu nefret söylemlerinin büyük bir kısmını oluşturuyor. Bu veriler de incelendiği zaman 2020 yılında 12 asılsız bomba ihbarı ile camilerdeki ibadetlerin kesintiye uğratılarak köpekli polisler tarafından boşaltılan camilerde aramalar yapıldığı tespit ediliyor.
“Yurt dışı vatandaşlar hak ve özgürlükler güncesi 2020” başlıklı çalışma da sunuldu
Uluslararası ölçekte hak ve özgürlüklerin genel çerçevesi içinde ırkçılık, suç ve ayrımcılık yasak kabul edilse de ve dini ve kültürel değerlere saygı öngörülse de Müslümanlara ve özellikle de Türk vatandaşlarına yönelik sistematik bir dışlama ve ayrımcılığın emareleri her geçen gün daha fazla ortaya çıkıyor. Bu kapsamda YTB vatandaşları hedef olan saldırı raporunun yanında “Yurt Dışı Vatandaşlar Hak ve Özgürlükler Güncesi 2020” başlıklı çalışmasını da kamuoyuna sundu.
Çalışmada vatandaşların yoğun olarak yaşadığı ülkelerde hak ve özgürlüklere ilişkin 2020 yılında meydana gelmiş düzenleme ve gelişmelerin bir değerlendirmesi ile hak ve özgürlük kategorilerine göre kayıt altına alınmış haberler olumlu ya da olumsuz etkileri itibariyle aktarılıyor.
Bu kapsamda yurt dışındaki vatandaşları ilgilendiren hak ve özgürlüklere dair düzenleme ve gelişmeler medya ve açık kaynaklardan taranarak 2020 yılında kamuoyuna yansıdı, örnek niteliğinde 281 kayıt elde edildi.
Hak ve özgürlüklere ilişkin 171 olumsuz düzenleme hayata geçirildi
Çalışmada yer alan toplam 281 kayıt ise; adalete erişim, çalışma hakkı, din ve vicdan özgürlüğü, eğitim hakkı, güvenlik hakkı, ırkçılık ve ayrımcılık, kötü muamele ve işkence yasağı, ifade ve haber alma özgürlüğü, özel hayata saygı gibi hak ve özgürlükler açısından sınıflandırıldı. Bu kapsamda Avrupa’da 15 ülke ile ABD, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda dahil olmak üzere toplam 19 Batı ülkesinde gerçekleşen hak ve özgürlüklere ilişkin kaydedilen 281 düzenleme ve gelişmenin; 110’u olumlu, 171’i ise olumsuz sonuçları olması muhtemel düzenleme ve gelişmeler olduğu tespit edildi.
“Yurt dışındaki Türk Vatandaşlarını Hedef Alan Saldırılar” raporuna ve “Yurt Dışı Vatandaşlar Hak ve Özgürlükler Güncesi 2020” başlıklı çalışmaya, YTB’nin internet sitesi “www.ytb.gov.tr” adresinden ulaşılıyor.